UzAuto Motors avtosalonlari endi Cobalt Midnight’ni bozor narxida sotishni boshladi. Rasmiy narxi 155,2 million so‘m bo‘lgan ushbu model ayrim avtosalonlarda 167 million so‘mga taklif qilinmoqda.
Cobalt Midnight narxi: rasmiy va bozor farqi yo‘qoldi
Rasmiy narxi 155,2 million so‘m bo‘lgan Cobalt Midnight ba’zi avtosalonlarda endi 167 million so‘mdan sotilmoqda. Bu narx avtomobilni navbatsiz olish imkoniyatini taqdim etadi, ammo bunda avtomobil hisob-faktura (schyot-spravka) orqali rasmiylashtiriladi.
Ma’lum bo‘lishicha, bunday savdo mexanizmi UzAuto Motorsning yangi tizimi tufayli paydo bo‘lgan. Unga ko‘ra, avtosalonlar endi avtomobillarni zavoddan sotib olib, narxni mustaqil belgilash huquqiga ega bo‘lishdi. Bu yondashuv ularga bozorda taklif bilan raqobatlashishga imkon yaratadi.
Mashina navbatsizmi? Albatta, qo‘shimcha to‘lov bilan!
AvtoStrada ma’lumotiga ko‘ra, bunday holat UzAuto Motors’ning yangi sotuv tizimi tufayli yuzaga kelgan. Endi dilerlar zavoddan avtomobillarni sotib olib, mustaqil ravishda narx belgilash huquqiga ega. Ya’ni, avtosalonlar bozordagi spekulyantlarga raqobatchi sifatida maydonga tushib, mijozlarga ikki xil shartni taklif qilishi mumkin:
-
Arzon, lekin uzoq kutiladigan variant – davlat narxida, lekin kamida 6 oy kutish sharti bilan.
-
Tez va qimmat variant – bozor narxida, lekin navbatsiz.
Navbatsiz yoki davlat narxida: qaysi biri yaxshiroq?
Ushbu yangi tizim avtokreditlar va uzoq navbatlarni kutish istamaydigan mijozlar uchun qulay bo‘lishi mumkin. Xaridorlarga ikki xil tanlov taklif qilinmoqda:
-
Davlat narxida sotib olish: Yarm yillik navbat kutib, 155,2 mln so‘m to‘lab avtomobilga ega bo‘lish.
-
Navbatsiz sotib olish: 167 mln so‘m to‘lab, avtomobilni hisob-faktura orqali darhol olish.
Ammo bu yondashuv ba’zi xavotirlarni ham keltirib chiqaradi. Dilerlar endi o‘zlarini to‘liq sotuvga moslashtirib, bozorga kirish uchun ko‘proq imkoniyatga ega bo‘ladi. Natijada, oddiy xaridorlarga avtomobilni davlat narxida olish imkoniyati kamayishi mumkin.
Asosiy muammo – oshkoralik yo‘qligi
Avtomobillar uchun bozor mexanizmlarini joriy etish, albatta, muhim qadam, lekin ochiq-oydin savdo tizimisiz bu faqat monopoliyaning kuchayishiga olib kelishi mumkin. Chunki dilerlar hozir endi o‘zlariga qulay narxni belgilash huquqiga ega bo‘ldi, bu esa oddiy xaridorlarni yana ham noqulay ahvolga soladi.
Agar ilgari shartnoma olish uchun oddiy mijozlar bilan bir qatorda spekulyantlar ham navbatda turishi kerak bo‘lgan bo‘lsa, endi dilerlar to‘g‘ridan-to‘g‘ri zavoddan katta miqdorda avtomobil sotib olib, shartnomalarni cheklanmagan miqdorda rasmiylashtirishi mumkin.
Natijada:
-
Avtosalonlar yutadi: yuqori marja va barqaror daromad.
-
Zavod yutadi: katta hajmdagi oldindan sotuv.
-
Mijozlar yutqazadi: ko‘proq to‘lash yoki uzoq kutish.
Shaffoflik muammosi
Yangi tizimdan kutilayotgan muammolar:
-
Korrupsiya xavfi: Avtosalonlar o‘zlari uchun foydali bo‘lgan kontraktlarni olishi, oddiy xaridorlar esa ularga yetisholmasligi mumkin.
-
Navbat nazorati: Elektron imzo yoki Face ID orqali shaffof tizim yo‘lga qo‘yilmasa, kontraktlar to‘liq nazorat ostiga olinmasligi mumkin.
-
Qayta sotish: Bozorda avtosalonlarning o‘zi kontraktlarni qayta sotishi ehtimoli oshadi.
Xulosa: avtosalonlar — yangi «perikup»lar?
Ko‘rinib turibdiki, yangi tizim avtosalonlarga bozordagi o‘rinni kuchaytirish imkonini beradi, ammo oddiy xaridorlarning imkoniyatlarini yanada cheklab qo‘yishi mumkin.
Shunday ekan, agar siz yangi Cobalt Midnight ni navbatsiz olishni xohlasangiz, bozorga chiqishdan oldin avtosalonlarga murojaat qilishingiz kerak bo‘ladi. Ammo esda tuting, bu «qulaylik» uchun avtosalonga qo‘shimcha haq to‘lash kerak bo‘ladi.